บทที่ 6
ความเคลื่อนไหวในวงการทรัพยากรสารสนเทศ
องค์ประกอบในวงการผลิตและจำหน่ายทรัพยากรสารสนเทศ แบ่งเป็น 4 กลุ่มดังนี้
- ผู้ผลิต หมายถึง บุคคลหรือกลุ่มบุคคลที่ทำให้มีทรัพยากรสารสนเทศเกิดขึ้น โดยอาศัยแรงงานหรือเครื่องจักร ได้แก่
1.1 ผู้แต่ง (author) คือ ผู้สร้างสรรค์ผลงานออกมาในลักษณะต้นฉบับของทรัพยากรสารสนเทศ ผู้แต่งอาจเป็นบุคคลเดียวหรือหลายคน และมีชื่อเสียงทางใดทางหนึ่งโดยเฉพาะ เพื่อที่จะได้ทราบแนวการเขียน
1.2 สำนักพิมพ์ และโรงพิมพ์ สำนักพิมพ์เป็นองค์ประกอบที่สำคัญต่อการสร้างสรรค์วรรณกรรมต่างๆ ทำหน้าที่รวบรวมผู้เขียน สร้างผลงาน และรวบรวมผลงานของผู้เขียน โรงพิมพ์และสำนักพิมพ์มีความแตกต่างกันคือ โรงพิมพ์มีหน้าที่พิมพ์ต้นฉบับและการเย็บปกเข้าเล่มเท่านั้น ส่วนสำนักพิมพ์จะทำหน้าที่เป็นสื่อกลางในการค้นเพื่อเลือกต้นฉบับ ซึ่งอาจจะพิมพ์เองหรือจ้างให้โรงพิมพ์อื่นพิมพ์ให้ก็ได้
2. ผู้จัดจำหน่าย หมายถึง ผู้ที่ทำหน้าที่จำหน่ายทรัพยากรสารสนเทศที่ผ่านกระบวนการผลิตจาก โรงพิมพ์ ผู้จัดจำหน่ายถือว่าเป็นองค์ประกอบที่สำคัญในวงการผลิตและจำหน่ายทรัพยากร สารสนเทศ เพราะเป็นผู้ที่กระจายสิ่งพิมพ์ไปสู่ผู้บริโภคได้เร็ว ผู้จัดจำหน่ายแบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ
2.1 ผู้ผลิต คือ ผู้แต่งและสำนักพิมพ์ โดยอาศัยทุนจากการสนับสนุนของหน่วยงาน บริษัท ห้างร้าน สมาคม สถาบันศึกษา หรือทุนส่วนตัว อาจทำหน้าที่จำหน่ายให้แก่ผู้บริโภคโดยตรง ส่วนสำนักพิมพ์นอกจากทำหน้าที่ผลิตแล้วยังอาจทำหน้าที่จำหน่ายด้วย
2.2 ผู้จัดจำหน่ายหรือตัวแทนจำหน่าย ทำหน้าที่เป็นตัวกลางที่จะได้สิ่งพิมพ์จากผู้ผลิต โดยได้รับผลประโยชน์ตอบแทนจากผู้ผลิตหรือสำนักพิมพ์นั้นๆ
2.3 ผู้จัดจำหน่ายปลีก คือ ร้านค้าที่รับสิ่งพิมพ์จากผู้ผลิต เพื่อนำไปขายปลีกแก่ผู้ซื้อ
3. ผู้บริโภคหรือผู้ซื้อ เป็นองค์ประกอบที่สำคัญ ซึ่งจะทำธุรกิจสิ่งพิมพ์หรือทรัพยากรสารสนเทศอื่นๆให้อยู่รอด
4. องค์กรที่ทำหน้าที่ส่งเสริมการผลิตและการจำหน่ายสารสนเทศ มีวัตถุประสงค์เพื่อกระตุ้นให้เกิดการตื่นตัวในวงการผลิตและจำหน่ายทรัพยากรสารสนเทศ และทำให้เกิดความร่วมมือในด้านการผลิตการส่งเสริมผลงานและด้านการจำหน่าย
องค์กรที่ทำหน้าที่ส่งเสริมการผลิตและจำหน่ายสารสนเทศ
- สมาคมนักเขียนแห่งประเทศไทย
- สมาคมภาษาและหนังสือแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์
- สมาคมห้องสมุดแห่งประเทศไทย
- สมาคมการอ่านแห่งประเทศไทย
- สมาคมผู้จัดพิมพ์และผู้จำหน่ายแห่งประเทศไทย
- มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษย์ศาสตร์
- งานมหกรรมหนังสือระดับชาติ
- รางวัลวรรณกรรมในประเทศไทย
- รางวัลวรรณกรรมในต่างประเทศ
